Eğer ki bir bankanın müşteri iseniz dikkat edeceğiniz hususları kısaca özetlemeye çalışacağız.
Sıra fişi alırken kimlik numaranız / telefon numaranız / müşteri numaranız / sosyal güvenlik numaranız vb banka hangi yöntemleri sağlıyorsa işlemleriniz sonun da mutlaka dekont/makbuz ödeme bilgisi içeren imzalı bir kopyasını eliniz altın da bulundurunuz.Özellikle bankadan kredi kullandıysanız düzenli olarak ödeme bilgisi dekontlarını saklayınnız borç ödemeniz bitince bittiğine dair imza kaşeli ödeme bilgisini alınız fakat ödeme dekontları belli bir süre sonra yazılar silinmeye başlayacaktır bunun için kırtasiyeden bir dosya alıp düzenli olarak dekontları içine düzgün bir şekilde tarihli olarak koymanız en temizi olacaktır.
Olası bir banka ile ilgili efendim yok şu taksit borcunuz ödenmedi gibi mağdur durumlar ile karşılaşmanız durumun da al arkadaşım elimde ödeme bilgisi dekontum var diyebilesiniz tüm bunları yaparken şu hataya düşmeyiniz.Bankanın size verdiği dekontların fotokopisini elinizde bulundurmanız ve extra olarak resimlerini çekip bilgisayarınız da güvenli bir şekilde saklamanız işinizi garantiye almanızı sağlayacaktır.Siz elinizde ki ödeme dekontunu bankaya veripte, eliniz de bulunan tek dekonttan olmayın sonra dekont vermediniz durumuna düşmeyiniz asla!
Para kartı/kredi kartı artık ney kullanıyorsanız 3D güvenlik seçeneği aktif olmasını isteyiniz.Eğer internet üzerinden bolca alışveriş yapan biriyseniz bu 3d size koruma sağlıyacaktır.Eğer internet ile işiniz yoksa kartınız internet üzerinde online (çevrimiçi) işlemlere kapattırın bankanızla görüşüp,size daha iyi bir güvenlik sağlayacaktır.Ve temassız kart kullanmayın ve kart alırken bankanıza bunu belirtiniz ola ki kartınızı kaybedip düşürme riskine karşılık durumla karşılaşırsanız eline geçiren şahış temassız limiti kullanıp bunu nakite bile dönüştürebilir bu riske değmez.
Şifrenizi belirli aralıklarla değiştiriniz ve şifrenizi herkesle paylaşmayın şifre kullanırken 1100 - 1166 gibi buna benzer şifreler kullanmayın her rakam farklı olmasına özen gösteriniz ve birden fazla kart kullanıyorsanız hepsinin şifresi aynı olmasın!
En kritik noktalara geldik yazımız da eğer bankadan kullandığınız kredi borçlarınız da ödeme taksit güncelleme/bilgi güncelleme işlemleri yaparken bunu bizzat bankaya gidip yapmanız en iyisi olacaktır eğer ki online müşteri hizmetlerini aramanız gerekiyorsa bankaların resmi site adreslerin de belirtilen bankanın müşteri hizmetleri numarasını aramalısınız.Google vb arama motoruna gidip şu bankanın numarası yazıp ilk çıkan numarayı çevirmeyiniz.Olmadı bilinmeyen numaralar servisi üzerinden bankaların resmi numarasını isteyebilirsiniz.
Mail - Telefon - Adres gibi iletişim bilgileriniz daima güncel ve güvenli bir şekilde olmasına çok dikkat edin!Çünkü çoğu banka kullanıcısının mail adresi güncelliğini yitirmiş durumdadır veya yıllarca mailini kontrol etmemiş icabın da alternatif telefon numarasını vermiştir bankaya fakat gerçek kendi kullandığı telefon numarasın da değişiklik yaptığı halde bankayı bilgilendirmez.Bunlar çok önemli dikkat etmeniz gerekir.
İnternet bankacılığı adı altın da gizli tehlikelere gelecek olursak kullandığınız telefonunuz da yüklü olan internet bankancılığın resmi uygulaması çoğunlukta mutlaka yüklüdür ve çoğu kişi de bankaya gitmeden uygulama üzerinden her işini halleder hale geldi.Ama telefon da sosyal medya uygulamaların haricin de bir çok uygulama yüklü olduğunu biliyoruz.İnternette gezinirken reklamlara tıklaması resmi site yerine resmi olmayan bankancılık sitelerine bilgilerini girmesi ayrı başına bir sorundur.
Sosyal medyanın yaygınlaşması ile telefon kullanıcıları,takipçi arttırma,listeden beni kim silmiş,arayan numara kim,veya para kazandıran oyunlar gibi gibi bir çok uygulamayı telefonuna yüklerek kendi eliyle riske girmektedir bilinçsiz bir şekilde, bu risk kimleri kapsamaktadır bilinçsiz kullanıcıları tabi ki de teknoloji ve bu konulara fazla aşina olmayan topluluklar daima risk grubuna mensuptur.Bu kişilere cahil demiyoruz ama biraz dikkatli olması gerektiğini vurguluyoruz.
Ve kullandığınız uygulamalar kullanıcı verilerini satışa sunarlar şirketler arası uygulamalar arası verileriniz internet üzerin de sizlerin göremeyeceği bir şekilde dolaşır nedir bu verileriniz ?
Telefon numaranız
Ad - Soyad
Ülke - Şehir ( Bulunduğunuz Konumunuz)
Telefon kişileri rehberiniz
Telefon modeli bilgileriniz (imei,id,mac vb)
Bu veriler elden ele dolaşırken bankadan arıyoruz gibi yapan dolandırıcı şebekeler için büyük bir nimettir.Bu gibi bilgiler sayesin de hedef kişilerin tam adres tespiti,bankaya olan borcu,gittiği hastane,aile de kalan kişiler ve bilgileri,kullanılan diğer telefon hatalar vb gibi kritik bilgilere erişebilirler sadece ad soyad sayesin de bu tür bilgilere erişmek mümkün olduğu gibi telefon numarasın dan kişinin kimlik bilgileri üzerinden tüm kayıtlarına erişilmesi zor değildir.
Sizi bankadan arıyoruz diyerek isminizle hitap eder,sonra prosedür gereği isim soy isim ve anne kızlık soyadını söylemenizi ister teşekkür ederiz deyip devam eder şu tarihte bankamız da güncelleme yapmışssınız fakat tekrar güncellenmesi gerekiyor gibi senaryolar ile gelinerek size sms yolluyacağız lütfen bize gelen şifrenizi söyleyiniz veya bunun yerine yeniden güncelleme işlemini onaylıyor musunuz evet hayır gibi cevaplar vermeniz de yeterlidir.
Bu gibi dolandırıcılık senaryoları ile bir çok kişi mağdur durumdadır
Adınınıza paravan şirket kurulabilir.
Hat açılabilir
Kirli paralar aktarılabilir.
Kötü terörizm aktiviteler de kullanılabilir.
Kredi çekilebilir.
Telefon alınabilir.
Çek senet işlemlerine dahil olabilir...
Çok riskli durumlara maruz kalabilirsiniz.Konuyu toparlıyacak olursanız bu gibi durumlar dan nasıl korunabilirsiniz.
Normal kullanıcılar için
Bankaya gidiyorsanız ve bir kredi borcu veya diğer ödeme işlemlemleri sonrası dekont makbuz mutlaka alın ve düzenli bir şekilde bir kopyasını çoğaltarak saklayınız.
Bilmediğiniz her önünüze gelen uygulamayı telefonunuza yüklemeyiniz.
Banka kartınız 3d secure özelliği açık olmasına dikkat edin.
Temassız özelliği mümkünse kullanmayınız.(Fakat belirli durumlardan ötürü tercih edilebiliyorsa dikkatli kullanın)
Resmi internet bankancılığı adreslerini kullanınız.
Mail adresinize gelen her E-Mail açıp tıklamayınız!
Gelen sms ve linkleri dikkate almayınız ve iptal yaz veya işlem gerçekleştirmeniz gerekiyor gibi kısa mesajları dikkate almayın engelleyin veya direk siliniz.
Gerek banka olsun veya diğer resmi kamu devlet kurumların da bir ceza ödüyor olabilirsiniz dekont ödeme makbuzlarını düzenli bir şekilde kopyasını alarak saklayınız!
Bilmediğiniz yerlerden alışveriş yapmayın tenha yerlerden ve herkesin gözü önün de kart şifrenizi sesli girmeyin icabın da kurnaz kişiler vardır ikinci pos cihazı sistemini kurar alışveriş sonrası şifrenizi girmeniz durumun da otomatik olarak kart bilgileriniz ve şifreniz çalınabilir.
Bankadan arıyoruz bilgilerinizi güncellemeniz gerekmektedir veya borcunuzu geciktirdiğiniz diyerekten sizde bilgi talep edilmesi durumun da akıllı davranın.Arayan numara mutlaka resmi bankanın numarası olmalıdır.Asla banka sizi kişisel bir telefon numarası tarafından aramaz bu gibi durumda telefonu açarsanız bankadan arıyoruz filan bilgi isteme aşamasına gelirseniz şunu dile getirmeniz karşı tarafda panik yaratabilir ben şimdi tekrar bankaya gideceğim veya yarın olmadı müşteri hizmetlerini arayıp görüşeceğim gibi dile getirip diyaloğu kesin müsait değilim deyip şu an kapatınız ve numarayı engellemeyi biliyorsanız engelleyiniz.
Gelişmiş kullanıcılar için
Yukarı da yazdığımız önlemlere karşılık olarak daha dikkatli ve uyanık bir şekilde davranmanız gerekmektedir.Bu tür aranmaları otomatik olarak kara liste kuralı oluşturarak rahatsız edici aranmalardan kaçınabilirsiniz.
Telefonunuz da kuş uçurtmayın misali her yüklediğiniz uygulamayı da gözden geçirmeniz şart haline dönüştürün.
Kullandığınız bankacılık uygulamalarından telefon da işiniz bitince çıkış yapınız tamamen geçmişi hatırlamayacak şekilde.(Eğer yoğun bir şekilde telefon da bankacılık işlemleri kullanıyorsanız her adımınıza dikkat edin)
Kullanılan uygulamaların arka plan da veri gönderme akışını kapatınız (Logcat) günlük dosyaları özellikle veri sızdırır.
Gerek web ve telefon üzerinden gerçekleştirilen işlemler de güvenli alan üzerinden şifreli bir şekilde hareket akışı sağlamaya çalışın.
Güvenli kişiler harici gelen E-Mail'leri açmadan kaynak göndereni görüntüleyin ve dosyaları açmadan siliniz daha güvenli bir şekilde kullandığınız mail servisinizin mail ayarlarından mail açıldı okundu izlendi korumasını aktif edin!
Ve son olarak uzun lafın kısası konuyu uzatabiliriz fakat sıkıcı olacaktır.
Bir yol var ve önünüze bakmadan yürümeye devam ederseniz ayağınız mutlaka bir taşa çarpabilir,bir çukura düşebilirsiniz,ve diğer olası şeyler dengenizi kaydırıp düşmenize sebeb olabilir.Önünüze baktığınız gibi sağ ve solunuza da bakabilmelisiniz bunu başarabilirseniz her tarafdan gelebilecek tehlikelere karşı daha tedbirli olursunuz sağlıcakla kalınız.
Ayrıca diğer eski konulara bakınız:
1 comment:
eline sağlık
Post a Comment